د شاه اعلیحضرت غازي امان الله خان د وخت لاسته راوړني او د پرمختیایي چارو پرمختګونه!

میرویس نیکه لوړو زده کړو مؤسسه
(ځانګړې معلوماتي برخه)

شاه غازي د خپل بريالي مدیريت په دور کي هیواد د یو شمېر پرمختګونو او فعالیتونو څخه برخمن کړئ چي یو شمېر يې په لاندي ډول دي:
ـ لومړی اساسي قانون یې جوړ کړ
ـ د لومړی ځل لپاره تذکره وویشل سوه
ـ د ځمکو لپاره نغدي مالیات وټاکل سول
ـ د څارویو د مالیاتو لپاره د محصول مورسی قانون جوړول
ـ  د مالي ادارو د تنظیم لپاره د اصول دفتري ښوونځی جوړول
ـ د کرني د مامورینو او مالیاتو د ترلاسه کولو قانون جوړول
ـ د اداري مامورینو او حاکمانو قانون جوړول
ـ د دولتي املاکو د خرڅولو قانون جوړول
ـ دټولو داخلي ګمرکاتو له منځه وړل
ـ د سوداګریزو معاملاتو لپاره د شرعي محکمې جوړول
ـ تر لومړني ښوونځي پورې د زده کړو جبري کول
ـ د لومړي ځل لپاره بانکنوټونه چاپ سول
ـ د بريښنا توليد ته پراختیا ورکړل سوه
ـ د چاپ مطبعې رامینځته سوې
ـ دسمنټو صنعت او تولید پراختیا
ـ د بورې تولید
ـ د ګوګړو تولید
ـ د کاغذ جوړول
ـ د ښيښې جوړول
ـ د غوړ ايستلو صنعت
ـ دمېوو د کنسروا کولو کارخوني او مېتودونه رامنځ ته سوه
ـ د صنعت د تشویق قانون تصویب سو
ـ د تقاعد قانون تصویب سو
ـ خصوصي مالکیت تثبیت سو
ـ تجارتي شرکتونه جوړ سول
ـ د دوا جوړونې شرکت
افغان اتحاد، افغان ملګری قمر او جرمنی ضیا تاسیس سول
ـ دولت شرکت امانیه او شرکت ثمر جوړ کړل
ـ د سپينو باروتو د تولید فابریکه جوړول
ـ د تلګراف او تیلفون د لاینونو تمدید د مرکز او ولایتونو ترمنځ په پغمان،ننګرهار او کندهار کې د برق سټیشونه تر لاس لاندي ول
ـ د چرم جوړوني کارخانه
ـ د ګوګړو کارخانو ته د بريښنا انرژي ورکړل شوه
ـ د موټرو د ترمیم کارخانه او پرزې جوړول
ـ د صابون د فابریکو جوړول
ـ عطریات جوړول
ـ د نجاري فابریکې جوړل
ـ د یخي جوړوني، پنبې او د غوړو ایستل په کندهار ،مزار شریف او هرات کي
ـ د قند جوړونې فابریکې جوړول
ـ نخي او جیم نساجي فابریکې
ـ د تڼۍ جوړولو فابریکې جوړول
ـ د میوو د ساتنې لپاره ځایونه جوړول
ـ د پنیر او کوچو فابریکې جوړول
ـ د اوبو او تیل خاکو را ایستل 
ـ غازي بند جوړول
ـ د غزني سراج بند جوړول
ـ د څمکنویو اوبه تړل
ـ د بدخشان د لاجوردو، د هرات د نفتو او د اوسپني د ویلی کیدو کارخانې، د کانونو پراختیا، د اوسپني، ډبرو سکرو، ،سرب،ابرک تباشیر،مرمر او یو شمیر نورو قرار دادونه وروستي سوي ول 
ـ د دولت د کارمندانو باید له کورنیو تولیداتو ګټه پورته کړی وای 
ـ د تلګراف له لارې له ولایتونو او نړۍ سره ونښلول سوو
ـ په لومړی ځل د اورګاډي لیکه جوړول
ـ د نویو لارو جوړول
ـ د پخوانیو لارو بیا ودانول
 ـ د پلونو جوړول
ـ په لومړي ځل د ملکي هوايي چلند اداره رامینځته کول
 ـ د پوستي چوپړتیاوو سمول
ـ د کابل او سترو ولايتونو سره د هوايې چلند ټينگول او د کابل او باندنيو هيوادونو لکه ترکيې، ايران، هند، شوروي او نورو سره د هوايي پوستي د ليکو ټينگولو ته يې د خپلو اقتصادي او پراختيايي پروگرامونو په سر کي ځای ورکړ.
ـ د هېواد هوايي ځواک جوړول
د رسینو لومړنی قانون تصویب
ـ د ښځو د خوندیتوب قوانین جوړول
ـ د نجنو لپاره د ښوونځیو او مدرسو جوړول
ـ د ښځو خپلواکی او حقوقو ته پاملرنه
ـ د دولت جوړونې او د اقتصاد عصري کیدل
ـ د مالیاتو راټولول د پيسو په بڼه
ـ د ماليې ریفورم رامینځته کول
ـ د ملي شورا جوړه ول
ـ په نظامي او ملکي برخو کې اصلاحات
د ټلګراف د نړیوالې ادارې غړیتوب اخیستل
ـ د لومړی ولسي جریدې خپریدل د اتحاد مشرقي له خوا
ـ په کال 1306 ه ش کې د راډیو فعالول
ـ  ملي کتابتون جوړول
ـ د ښځو لومړنې جریده جوړول د ارشاد النسوان په نامه
ـ  طلوع افغان ورځپاڼه جوړیدل
ـ په لومړي ځل د بودجې تصویب
ـ د سپورټ لومړني خپرول
ـ د پښتو مرکې ادبې ټولنه جوړول
ـ د امانیه ښوونځی تاسیس
ـ د انیس جریدې تاسیس
ـ د طبابت لومړی قانون تصویب
ـ د ملي شورا لپاره د قانون جوړیدل
ـ افغان زده کړیالان بهر ته د زده کړو لپاره لیږد
ـ په لومړي ځل د میرمنو ګډون د پغمان په لویه جرګه کي
ـ په ټول هېواد کي د 322 ښووځیو جوړیدل
ـ په ټول هېواد کې 244 کیلومتره سړک پخول
ـ 391 ډوله کانونو کشفول
 افغانستان د پوسټ د نړيوالې ټولنې غړ شو
ـ په ښوونځنیو کې د شاګردانو د نه حاضریدو کبله پنځه افغانۍ جریمه کول
 ـ اتفاق اسلام په هرات کې اخبار جوړ کړو
ـ په شمال کې د بیدار په نوم اخبار رامینځته شو
ـ اتحاد اسلام اخبارپه مزار شریف کې رامینځته کړو
ـ اتحاد بغلان اخبار
 ـ اتحاد خان اباد اخبار
ـ ستاره افغان اخبار
ـ حقیقت په نوم اخبار
ـ انيس اخبار
ـ امان افغان خپرول
ـ د انسانانو خرڅول منع اعلان شول
ـ بیګار بند سو چې ځينو قومونو ترلاسه کول
ـ اضافي مالیات یې منع کړل
ـ جنسي مالیات په پولي مالیاتو واوښتل
ـ د قبایلي خانانو، درباریانو او د شاهي کورنۍ لیرې خپلوانو  معاشات او امتیازات یې لغوه کړل
ـ  اهل هنود افغانانو ته د ښوونځیو جوړول
ـ په بهر کي افغاني تولیداتو ته بازار پيدا کول

نور اړوند خبرونه